Oxy hòa tan (DO) là sự sống trong suốt quá trình phát triển của thủy sản. Để đảm bảo thủy sản tăng trưởng ổn định, cần kiểm soát hiệu quả hàm lượng oxy hòa tan trong ao nuôi.
Lưu ý sự biến đổi
Sự biến đổi oxy hòa tan biểu hiện rõ rệt trong một ngày. Giữa ngày và đêm có sự chênh lệch. Thời điểm buổi chiều, oxy hòa tan sẽ cao hơn buổi sáng và ban ngày oxy cao hơn ban đêm. Điều này do hoạt động quang hợp của tảo vào ban ngày nên tạo ra oxy, còn ban đêm tảo không quang hợp.
Sự biến đổi oxy cũng diễn ra theo mùa. Vào mùa đông, mùa xuân, nhiệt độ tương đối thấp khiến tảo kém phát triển, quá trình quang hợp cũng yếu nên khiến oxy thấp. Vào mùa hè, mùa thu, nhiệt độ cao , anhs áng mặt trời khiến tảo quang hợp mạnh, tạo ra lượng oxy trong ao lớn.
Sự biến đổi oxy hòa tan theo tầng nước, ở những tầng dưới đáy oxy hòa tan thấp hơn oxy ở tầng nước trên cao.
Lưu ý ngưỡng nồng độ oxy hòa tan
Ngưỡng nồng độ oxy hòa tan với mỗi loài thủy sản khác nhau và cần hết sức lưu ý. Bởi khi ngưỡng oxy hòa tan xuống thấp sẽ gây bất lợi cho sinh trưởng của thủy sản và nguy cơ dẫn đến tử vong.
Có ngưỡng nồng độ oxy hòa tan ở mức nguy kịch và ngưỡng nồng độ oxy hòa tan ở ngưỡng gây chết. Khi oxyx hòa tan ở ngưỡng nguy kịch mà không kịp thời cải thiện khiến oxy tiếp tục giảm thấp sẽ khiến thủy sản ngạt thở và chết.
Với cá nước lạnh, nồng độ oxy hòa tan nguy kịch ở ngưỡng 5.0-6.0 và nồng độ ở ngưỡng gây chết từ 2.5-3.5.
Với cá nước ấm, nồng độ nguy kịch ở ngưỡng từ 4.0-5.0 và nồng độ gây chết ở ngưỡng 1.0-2.0.
Với tôm, nồng độ oxy hòa tan nguy kịch ở ngưỡng 3.0-4.0 và nồng độ oxy hòa tan gây chết ở ngưỡng 0.5-1.0.
Người nuôi cần đảm bảo quản lý và duy trì oxy hòa tan cho ao nuôi ổn định bằng việc sử dụng thiết bị đô nồng độ oxy hòa tan chuyên dụng để kịp thời điều chỉnh oxy vào ngưỡng hợp lý từ 4-7 hoặc từ 5-8 với loài thủy sản phù hợp.
Lưu ý dấu hiệu của thủy sản
Quan sát dấu hiệu của thủy sản như bỏ ăn, chậm lớn, tập trung ở khu vực quạt máy, hoạt động ở vùng nước nông… đó là dấu hiệu nhận biết cho thấy oxy trong nước đang ở mức thấp, cần phải tiến hành đo đạc để điều chỉnh kịp thời.
Lưu ý quản lý ao nuôi
Thứ nhất, quản lý oxy hòa tan
Quản lý oxy hòa tan hiệu quả nhất là tiến hành đo kiểm tra nồng độ oxy hòa tan thường xuyên hàng ngày. Sử dụng máy đo nồng độ oxy hòa tan chuyên dụng để đạt độ chính xác cao. Những thiết bị này phổ biến trên thị trường với đa dạng chủng loại, giá thành hợp lý, thao tác nhanh. Thịnh Phát cung cấp đa dạng các máy đo oxy hòa tan như Máy đo đa chỉ tiêu AZ 8603; Máy đo DO/Nhiệt độ/Áp suất cầm tay Mettler Toledo SevenGo pro – SG9; Máy đo nồng độ oxy hòa tan AZ8602; Máy đo nồng độ OXY hòa tan DO 802; MÁY ĐO OXY HOÀ TAN METTLER TOLEDO – SEVEN2GO PRO S9…
Thông thường một ngày nên tiến hành đo 1 lần vào thời điểm sáng sớm hoặc buổi chập tối.
Thứ hai, xử lý ao và mật độ nuôi. Sau mỗi vụ nuôi cần thực hiện dọn sạch bùn đáy ao và khử trùng đáy ao bằng vôi, phơi ao. Nhằm loại bỏ khí độc, mầm bệnh trong ao nuôi giúp giảm lượng tiêu hao oxy trong ao nuôi. Vào vụ nuôi cần tính toán mật độ nuôi hợp lý để đảm bảo không xảy ra tình trạng ‘tranh oxy” của thủy sản trong ao nuôi.
Thứ 3, quản lý thức ăn. Nguồn thức ăn dư thừa và phân của các loài thủy sản chính là nguy cơ gây ô nhiễm dẫn đến tiêu hao oxy trong nuôi thâm canh. Do đó quản lý thức ăn để đảm bảo vừa lượng, không gây dư thừa. Điều chỉnh thức ăn cho thủy sản bằng việc căn cứ tình hình thời tiết, chất lượng nước cũng như hoạt động bắt mồi của thủy sản để kịp thời điều chỉnh.
Thứ 4, quản lý tảo. Quang hợp của tảo và sinh vật phù du là nguồn sản sinh oxy. Thế nhưng nếu tảo phát triển mạnh quá cũng gây tiêu hao oxy, đặc biệt về đêm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến thủy sản nuôi. Nên cần duy trì mật độ tảo thích hợp, màu nước nâu nhạt hoặc xanh non với độ trong từ 325-40cm là đạt chuẩn.
Thứ 5, loại bỏ tôm, cá tạp. Các loài tôm cá tạp sẽ cạnh tranh dinh dưỡng trong ao, trong đó có cả cạnh tranh oxy nên cần loại bỏ trong quá trình nuôi để không ảnh hưởng đến thủy sản nuôi chính.
