Oxy trong ao nuôi cá vô cùng quan trọng với nhiều hoạt động hô hấp cũng tổng hợp, hình thành nên CO2 vào đêm của tảo, vi sinh vật và thủy thực vật. Cũng như quá trình phân hủy hữu cơ sử dụng oxy hòa tan. Và đặc biệt quan trọng là oxy là nguồn tiêu thụ quan trọng với cá trong ao và của các vật trong ao, kể cả loài gây hại.
Trong tất cả cả yếu tố môi trường, oxy được đánh giá là dưỡng khí tối quan trọng với cá cũng như mọi loài thủy sản nuôi trong ao.
Nguồn oxy trong ao cá có từ nhiều nguồn. Từ oxy của không khí khuếch tán vào tầng mặt nước ao. Từ quá trình quang hợp vào thời điểm ban ngày của những loại tảo, những loại thủy thực vật và vi sinh khác nhờ ánh sáng mặt trời, dùng cacbonic để sinh ra oxy.
Ngoài ra, có thể dùng quạt nước, máy bơm hay sục khí để tạo nguồn oxy hòa tan trong ao nuôi cá. Đồng thời, chuyển động của dòng nước, nguồn nước mới cũng như xáo trộn tầng nước do va đập của nước và gió cũng sinh ra oxy hòa tan.
Với những nguồn sinh ra oxy hòa tan trong ao nuôi đó, xảy ra những tác động dao động oxy hòa tan trong ao nuôi cá cần lưu ý.
Đó là trạng thái hoạt động của cá, nếu cá ít vận động thì oxy hòa tan sẽ cần thấp hơn, do đó ít có sự biến động.
Sự hài hòa của cacbonic và oxy cũng khiến oxy trong ao nuôi ít biến động.
Độ sau của ao nuôi cũng ảnh hưởng đến oxy trong ao nuôi, tầng mặt và tầng đáy ao nuôi luôn chênh lệch về hàm lượng oxy hòa tan, sự phân tầng này rõ rệt trong những ao nuôi cá có độ sâu từ 2m. Tầng mặt do tiếp nhận oxy từ không khí nên giàu oxy hòa tan hơn so với tầng đáy. Do vậy bề mặt ao nuôi cá thông thoáng sẽ tác động ổn định đến oxy hòa tan. Những nơi nuôi cá mà không bị cớm rợp bởi những rặng cây cối che phủ bề mặt thì oxy hòa tan luôn đảm bảo cao và ổn định do tiếp nhận từ ánh sáng, từ gió, từ chuyển động nước… đáp ứng đủ nhu cầu cho cá trong ao nuôi.
Cùng với đó, kỹ thuật nuôi thủy sản nói chung và với cá nói riêng cũng chỉ rõ, những khu vực nuôi có dòng chảy thường xuyên sẽ đạt oxy hòa tan cao hơn so với những khu vực nuôi mặt nước luôn tĩnh lặng do oxy hình thành từ chuyển động của nước.
Chất lượng môi trường ao nuôi cũng ảnh hưởng trực tiếp tới hàm lượng oxy hòa tan bởi mức độ ô nhiễm cùng tốc độ phân hủy hữu cơ chính là yếu tố quyết định đến oxy đủ hay thiếu trong ao nuôi. Khi ao nuôi ô nhiễm cao, chất hữu cơ phân hủy nhanh, mạnh khiến oxy trong ao nuôi thấp. Hơn thế, mật độ cá trong ao nuôi cũng tác động không nhỏ đến oxy hòa tan. Bởi khi thả với mật độ dày sẽ khiến oxy hòa tan thường thiếu cục bộ.
Thời gian nuôi cũng tác động đến oxy hòa tan. Ở thời điểm đầu vụ ao còn sạch, môi trường tốt nên oxy hòa tan luôn cao hơn thời điểm giữa vụ và cuối vụ.
Đồng thời tác động thay đổi của thời tiết cũng khiến oxy hòa tan thay đổi. Trời mưa rửa trôi, lớp nước đục tầng mặt khiến độ trong thay đổi xấu, độ đục tăng khiến ánh sáng mặt trời khó chiếu xuống tầng đáy, gây ngưng trệ quang hợp khiến đáy ao nuôi cá nghèo oxy.
Khi độ mặn của nguồn nước thay đổi cũng là tác nhân khiến oxy hòa tan thay đổi do sự khuếch tán oxy ngoài không khí vào tầng nước, nếu độ mặn thấp sự khuếch tán dễ hơn, oxy cao hơn so với những ao nuôi cá độ mặn cao.
Với yếu tố pH nếu giữ được khoảng 6.5-8.5 sẽ đảm bảo ao nuôi cá ổn định về oxy hòa tan. Bởi pH ổn định sẽ khiến nguồn chất độc không tăng nên hạn chế độc tố trong phân hủy hữu cơ nên không tiêu tốn nhiều oxy trong ao nuôi cá.
Nhiệt độ ở ngưỡng 26-30 độ C sẽ là ngưỡng tốt để oxy sinh ra, vượt ngưỡng này oxy sẽ giảm sút, nhiệt cao sẽ khiến phân hủy hữu cơ tiêu hao nhiều oxy gây thiếu nghiêm trọng trong ao nuôi.
