Nghề nuôi tôm thẻ chân trắng phát triển ở Hà Tĩnh nhiều năm qua khiến khu vực này đối mặt với lượng chất thải xả ra môi trường lớn. Những băn khoăn trăn trở tìm kiếm biện pháp, giải pháp xử lý vấn đề này được Chi cục Thủy sản tỉnh cũng như nhiều đơn vị nuôi tôm thực hiện.
Chi Cục trưởng Chi cục Thủy sản tỉnh- ông Nguyễn Hoàng Công cho hay, chỉ với khoảng 500ha nuôi tôm thr chân trắng theo hình thức thâm canh hoặc siêu thâm canh trên cát với mật độ nuôi thả đạt 120 con/m2 đã khiến lượng chất thải, nước thải của hoạt động này xả ra môi trường vô cùng lớn. Trong khi đa phần các cơ sở nuôi tôm tại các vùng nuôi trên địa bàn đều chưa áp dụng các hệ thống xử lý xả thải trong ao nuôi đạt tiêu chuẩn kỹ thuật trước khi xả nước thải này ra môi trường. Do vậy, cùng với sự phát triển của nuôi tôm thẻ thì chất lượng của môi trường cũng ngày càng bị đe dọa.
Cùng trăn trở đó, HTX Xuân Thành trên địa bàn đã tìm ra hướng mới việc việc tiên phong đưa công nghệ mới vào ứng dụng. Trong suốt quá trình nuôi dù tìm tòi, áp dụng nhưng gặp không ít khó khăn trở ngại trong giải pháp xử lý nước thải trước khi ra môi trường để đảm bảo không gây ô nhiễm. Cho đến năm 2016, được sự hỗ trợ của Viện Nước, tưới tiêu và môi trường chọn đơn vị làm mô hình thí điểm với việc áp dụng biện pháp xử lý nước thải khu nuôi tôm thẻ chân trắng đã thành công.
Với quy trình này, xử lý nước thải được tiến hành theo ba bước:
Bước 1: Nước thải sẽ đưa vào ao để lắng đọng và tiến hành tách bùn; Khoảng thời gian lắng chỉ từ 30-60 phút tùy theo mức độ bị ô nhiễm cũng như lượng bùn thải trong nước.
Bước 2: Nguồn nước sau khi lắng bùn sẽ được trữ sang ao xử lý 1, ao này có trồng các loại rong biển và nguồn nước lưu ở ao từ 5-7 ngày. Sau đó nguồn nước này sẽ tháo vào ao số 2 để tiếp tục được xử lý và ao 1 nhận nước thải mới.
Bước 3: Nước thải từ ao 2 là nguồn nước đã xử lý ở ao 1 và lưu trữ từ 5-7 ngày hoàn toàn có thể tái sử dụng hoặc thải ra môi trường. Bởi khu vực ao 2 có tròng rong biển, nuôi vẹm xanh với mật độ 700gram rong biển/m2 và 30 con vẹm xanh/m3 nước.
Khi nguồn nước thải này đã được xủ lý triệt để theo công nghệ qua 3 ao đã đảm bảo loại bỏ cặn bã, chất thải và đạt tiêu chuẩn cho phép xả thải ra môi trường QCVN 02-19:2014/BNN&PTNT.
Mô hình thành công này đã mang đến một giải pháp xử lý nước theo phương pháp sinh học đơn giản, dễ thiết kế vận hành, không tốn kinh phí cũng như diện tích nhưng hiệu quả mang lại rất cao, đảm bảo môi trường cho vùng nuôi tôm thẻ chân trăng phát triển bền vững, không gây ô nhiễm.
Chủ nhiệm HTX này cũng chia sẻ đây là mô hình xử lý thải hiệu quả và triệt để. HTX còn tiến hành thêm việc thả cá rô phi cùng cá chẽm trong vùng xử lý thải mà vẫn đảm bảo cá sinh sống tốt. Đây là nghiên cứu thí điểm tại riêng HTX, cần nhân rộng ra toàn vùng để có đánh giá hiệu quả thiết thực để giúp bà con nuôi tôm thẻ chân trắng bền vững nhất.