Nhiều nghiên cứu khoa học cho hay, tác nhân gây ra nhiều vụ tôm chết hàng loạt mỗi buổi sáng chính là do khí H2S. Do đó, chặn sự phát triển của khí độc này chính là giải pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu thiệt hại trong nuôi tôm.
H2S là một loại khí độc được sinh ra bởi vi khuẩn tiêu thụ muối sunphate và phân hủy với các chất hữu cơ ở điều kiện yếm khí (không có oxy) tại những khu vực ẩm thấp hoặc trong môi trường nước. Với khu vực ao nuôi tôm, phần đáy ao, nơi bùn ẩn chứa và các tầng chất thải của tôm tích tụ chính là nguy cơ sinh ra dòng khí độc H2S này.
Khí H2S sinh ra nhiều do tảo tầng trên phát triển mạnh, cản ánh sáng chiếu xuống những khu vực đáy ao khiến cho tảo ở đáy ao chết đi và sinh ra khí độc này. Những ao nuôi mà có đáy đất xốp hoặc đáy cát, có mức nước sâu sẽ có nguy cơ thiếu oxy hòa tan mạnh dẫn đến yếm khí có điều kiện phát triển và chính là nguyên nhân sản sinh ra H2S. Cùng với đó, những ao có nhiều chất hữu cơ ở các tầng lửng lơ, ao có lót bạt đấy bị thủng hay rò rỉ, khi đó các chất hữu cơ sẽ đi qua bạt và xuống dưới môi trường không có oxy, nó cũng sản sinh ra khí H2S. Những ao nuôi do người nuôi không chú ý quan sát kỹ hoạt động ăn của tôm, cho nhiều thức ăn dẫn đến dư thừa, tạo ra nhiều chất hữu cơ; cộng với nguyên nhân tảo tàn và ao có phèn với pH đạt nồng độ thấp đều là nguyên nhân tạo ra H2S.
Chất độc này gây nguyên nhân đầu tiên là cản tôm hấp thụ oxy. Tiếp xúc với khí H2S ở thời gian ngắn với nồng độ thấp thì tôm có biểu hiện yếu, mọi hoạt động bơi lội và bắt mồi cũng diễn ra chậm chạp, không nhanh nhạy, linh hoạt. Vì cơ thể yếu nên lúc này tôm rất dễ bị tổn thương bởi các tác động bên ngoài lẫn bên trong. Nồng độ H2S cao, đặc biệt là vào đêm khi oxy thiếu thì tôm chết hàng loạt và trong thời gian rất ngắn. Chúng có thể phá hủy mô, tổn thương mô ở mang, gan, tụy, dạ dày, thành ruột của tôm. Trước khi chết, khí này còn khiến tôm bị stress và yếu, sức đề kháng kém, dễ lột vỏ.
Phòng ngừa thiệt hại trong nuôi tôm phải hết sức chú trọng ngăn chặn loại khí độc này. Khi cho tôm ăn cần hết sức chú ý biểu hiện để xác định liều lượng chuẩn xác. Có chế độ cắt giảm lượng thức ăn hợp lý khi có những biển hiện bất thường. Trời mưa to cần ngưng không cho tôm ăn. Khi tảo tàn cũng cần cắt giảm 50% thức ăn cho tôm. Thực hiện đầy đủ các hoạt động của quạt nước, sục khí để đảm bảo nồng độ oxy hòa tan luôn đạt ngưỡng trên 3ppm vào thời điểm 3 giờ sáng trong ao nuôi tôm. Thường xuyên định kỳ thay nguồn nước và sử dụng vi sinh. Theo dõi chặt chẽ chất hữu cơ trong khu vực ao nuôi. Đảm bảo duy trì độ pH cân bằng trong suốt vụ nuôi ở ngưỡng 7.8-8.3. Chênh lệch pH hàng ngày nhỏ hơn 0.4. Đặc biệt tránh các khu vực ao nuôi tôm nhiều cát, đất xốp hoặc nhiều phèn. Ngăn mưa đổ xuống ao và phải có biện pháp xử lý sau mưa, bổ sung khoáng chất, trộn khoáng lẫn thức ăn cho tôm. Có thể sử dụng các loại vi khuẩn nhằm loại trừ khí độc H2S như Paracoccus Pantothrophus…
