Nồng độ oxy hòa tan (DO) là yếu tố quan trọng nhất trong quá trình nuôi tôm mà người nuôi phải hết sức quan tâm lưu ý. Khi nồng độ oxy hòa tan đủ sẽ giúp tôm sinh trưởng và phát triển tốt. Do đó nếu quản lý hiệu quả môi trường nuôi sẽ mang lại năng suất cao và hiệu quả kinht ế cao cho người nuôi tôm.
Ao nuôi tôm thiếu oxy do đâu?
Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu oxy hòa tan trong ao nuôi tôm như: Nguyên nhân từ luồng áp suất khí quyển giảm thấp khiến nhiệt độ và độ mặn ao nuôi tăng; Nguyên nhân do không có luồng gió lưu thông; nguyên nhân do tảo bùng phát nở hoa, tảo tàn; nguyên nhân do nước ao bị phân tầng; nguyên nhân từ thức ăn dư thừa; phân giả các chất hữu cơ; hay do mật độ au nuôi tôm quá dày; hay cũng có thể do sử dụng hóa chất xử lý ao gây trúng độc… Các nguyên nhân này có thể xảy đến riêng lẻ hoặc xuất hiện cùng lúc trong ao nuôi gây ảnh hưởng và thiệt hại đến tôm nuôi. Do vậy người nuôi cần lưu ý tất cả các yếu tố để kịp thời xử lý.
Làm gì khi ao nuôi tôm thiếu oxy hòa tan?
Khi oxy hòa tan trong ao nuôi tôm thiếu sẽ mang đến tác hại vô cùng nghiêm trọng. Hàm lượng Do giảm sẽ kéo theo tác động xấu từ các yếu tố môi trường ao nuôi và sức khỏe tôm nuôi. Tôm sẽ kém hoạt động như bỏ ăn, ăn ít, ăn chậm. Từ đó khiến lượng thức ăn dư thừa trong ao tăng cao gây biến động đến tố chất trong ao nuôi gây tích tụ các khí độc trong ao nuôi như NH3, H2S. Chính các yếu tố xấu từ biến động này lại tác động ngược lại vào tôm khiến chúng yếu càng yếu hơn, sức đề kháng không còn, dễ nhiễm bệnh và khuẩn bệnh xâm nhập. Nếu oxy hòa tan xuống mức thấp hơn ngưỡng gây chết thời gian dài có thể khiến tôm bị sốc gây ảnh hưởng dến tỷ lệ sống sót của tôm cũng như ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát dục của tôm nuôi.
Biểu hiện khi tôm thiếu oxy như tôm bỏ ăn, nổi đầu và dạt vào bờ, hiện tượng đục cơ; tôm sẽ chết rải rác đến chết hàng loạt; tôm sẽ chết số lượng lớn vào buổi sáng… Khi hàm lượng Do trong ao nuôi giảm dưới 3mg/l sẽ khiến mang tôm chuyển từ trắng ngà sang hồng.
Cách xử lý khi ao nuôi thiếu oxy hòa tan. Cần tiến hành cấp cứu ao nuôi tôm. Khi thấy xuất hiện hiện tượng tôm nổi đầu, cần cấp tốc bật dàn quạt nước; sử dụng oxy tức thời và tiến hành thay 30-50cm nước.
Khi ao nuôi có Do và pH thấp sẽ khiến khí độc H2S tăng gây nguy hiểm cho tôm, cần chạy quạt nước, sử dụng vôi CaCO3 với nồng độ 20kg/1.000m3 tạt khắp mặt ao nhằm tăng pH và giảm độ độc của H2S. Đồng thời cung cấp thêm oxy tức thời cho ao nuôi. Không nên dùng men vi sinh xử ý đáy ao trong trường hợp khẩn cấp này bởi sẽ không mang lại hiệu quả cao. Đặc biệt không sử dụng hóa chất trong trường hợp này.
Theo dõi và giảm lượng thức ăn cho tôm từ 50 – 70% hoặc có thể ngưng cho tôm ăn, tiến hành thay nước, chạy quạt tăng cường. Sau đó có thể sử dụng men vi sinh cho phân hủy mùn bã hữu cơ đáy ao và tiến hành xi phông đáy ao tôm.
Phòng tránh oxy hòa tan giảm thấp, cần đảm bảo oxy hòa tan ao nuôi luôn đạt trên ngưỡng 4mg/l đảm bảo tôm phát triển nhanh, khỏe. Sử dụng máy đo nồng độ oxy hòa tan chuyên dụng để đạt độ chính xác cao. Những thiết bị này phổ biến trên thị trường với đa dạng chủng loại, giá thành hợp lý, thao tác nhanh. Thịnh Phát cung cấp đa dạng các máy đo oxy hòa tan như Máy đo đa chỉ tiêu AZ 8603; Máy đo DO/Nhiệt độ/Áp suất cầm tay Mettler Toledo SevenGo pro – SG9; Máy đo nồng độ oxy hòa tan AZ8602; Máy đo nồng độ OXY hòa tan DO 802; MÁY ĐO OXY HOÀ TAN METTLER TOLEDO – SEVEN2GO PRO S9…
Luôn thực hiện tốt quá trình cải tạo ao nuôi, theo dõi chặt chẽ thức ăn cho tôm, đảm bảo tảo phát triển ở mật độ thích hợp, duy trì máy quạt nước… nhằm cung cấp đủ oxy ao nuôi.
Thời điểm sử dụng quạt nước thích hợp tham khảo:
Tôm từ 1-20 ngày tuổi: thời gian quạt cần 12h, thời điểm từ 8-10h; 14-16h; 19-21; 23-5h.
Tôm từ 21-50 ngày tuổi: thời gian quạt cần 15h, thời điểm quạt từ 8-10h; 13-16h; 19h-5h.
51 ngày – thu hoạch: thời gian quạt cần trên 17h, thời điểm quạt từ 8-10h; 12-16h; 18-5h.
Tùy vào mật độ nuôi thả tôm, thời gian vụ nuôi mà tiến hành bố trí máy sục khí, quạt nước đảm bảo cung cấp đủ oxy cho ao.
Sửu dụng máy đo test oxy hòa tan Thịnh Phát thường xuyên, định kỳ đo oxy 2 lần/ngày vào thời điểm 5-6 giờ sáng và từ 14-15 giờ chiều nhằm theo dõi biến động kịp thời của oxy nhằm có biện pháp điều chỉnh, khắc phục kịp thời cho tôm nuôi.
